Badaczka UG na badaniach o migracji dzieci w Ameryce Łacińskiej

Dr Aleksandra Wierucka z Katedry Kulturoznawstwa na Wydziale Filologicznym UG i dr Fina Carpena-Mendez z Oregon State University w USA poprowadzą wspólnie międzynarodowy projekt naukowy w ramach grantu NCN „Polonez 1”.

Celem projektu jest zbadanie, jakie istnieją strategie rozwojowe młodzieży w Ameryce Łacińskiej w dobie ekonomicznej i kulturowej globalizacji. Badaniu podlegać będą także strategie podejmowane przez młodych ludzi w celu zapewnienia sobie lepszej przyszłości, szczególnie w kontekście ich postępującej integracji z ekonomią międzynarodową. POLONEZ to konkurs adresowany do naukowców przyjeżdżających z zagranicy, którzy chcą prowadzić badania naukowe w polskich jednostkach. Konkurs stanowi uzupełnienie oferty Narodowego Centrum Nauki w zakresie rozwijania współpracy międzynarodowej oraz mobilności naukowców.W ramach pierwszej edycji do NCN wpłynęło 419 wniosków, spośród których zespół ekspertów wyłonił 48 zarekomendowanych do finansowania na łączną kwotę ponad 36 mln zł.

Pierwsze miejsce na liście rankingowej konkursu w panelu „Nauki Humanistyczne, Społeczne i o Sztuce” zajęła dr Fina Carpena-Mendez (Oregon State University, Portland, USA), która otrzymała grant na prowadzenie projektu badawczego na Wydziale Filologicznym UG. Partnerem naukowym dr Mendez z ramienia Wydziału jest dr Aleksandra Wierucka z Katedry Kulturoznawstwa. Projekt badawczy zatytułowany „Strategie rozwojowe tubylczej młodzieży w okresie globalizacji: mobilność, wiedza i tożsamość” będzie prowadzony do roku 2018 w Polsce, w Meksyku oraz w Ekwadorze.

Ideą projektu jest wypełnienie luki w badaniach dotyczących młodzieży poprzez położenie nacisku na podmiotowość młodzieży z rejonów wiejskich, przemiany w rolnictwie oraz problemy związane ze zrównoważonym rozwojem i sprawiedliwością społeczną. Badania dotyczące młodzieży zwykle ograniczają się do badań edukacji lub tożsamości, natomiast ten projekt badawczy ma za zadanie opisać działania podejmowane przez młodzież w szerszym kontekście.

Projekt został podzielony na dwie fazy: w pierwszej dr Fina Carpena-Mendez napisze na podstawie wcześniej zebranych danych książkę dotyczącą omawianego problemu, a w drugiej zostaną przeprowadzone badania porównawcze oraz zostanie opublikowany tom zbiorowy (w redakcji naukowej F. Carpeny-Mendez oraz Aleksandry Wieruckiej). Część badawcza dotyczyć będzie porównania praktyk zawodowych i migracyjnych dzieci oraz młodzieży z dwóch grup tubylczych – Nahua w Meksyku i Huaorani w Ekwadorze. Ta pierwsza miała kontakt z kulturą Zachodu kilkaset lat temu, a druga zaledwie pięćdziesiąt lat temu, zatem wpływ zachodnich praktyk, jak i później globalizacji jest zupełnie inny. Jednak członkowie obu grup  - jak zakładają badaczki i na co wskazują wstępne badania - w podobny sposób radzą sobie z efektami tych zdarzeń, czyli zaczynają poszukiwać pracy i możliwości rozwoju poza miejscem zamieszkania (migracja lokalna lub międzynarodowa).

Badane będą sposoby radzenia sobie z zarobkowaniem, najczęściej w sytuacji, gdy jest ono ograniczone - czyli poszukiwanie i wypracowywanie nowych metod zarobkowania, co często związane jest z migracją do miast lub w ogóle poza granice kraju. Efektem jest wypracowanie pewnych praktyk, które mogą (ale nie muszą) stać się bardziej powszechne w danej grupie. Poddane analizie zostaną również takie aspekty jak wpływ edukacji formalnej (nauka szkolna i rola instytucji szkoły), dostęp do nowych technologii oraz znaczenie tradycyjnej wiedzy i zasobów naturalnych itp.

Badaczki planują na zimę otwarty wykład dotyczący badań nad migracją młodzieży tubylczej, a także w późniejszym terminie seminaria naukowe, spotkania i zajęcia kursowe w języku angielskim i hiszpańskim.

Migracje młodzieży związane z poszukiwaniem pracy i lepszych perspektyw na przyszłość z pewnością różnią się w Europie i Ameryce Łacińskiej, jednak pewne własności takich praktyk mogą być wspólne, szczególnie w dobie globalizacji. Badanie tych elementów nie jest jednym z celów projektu, natomiast ze względu na fakt, że Fina Carpena-Mendez prowadziła kilka lat temu badania dotyczące migracji młodzieży irlandzkiej, pewne wstępne wnioski dotyczące takich podobieństw będą mogły być wyciągnięte. Być może będzie to baza dla kolejnego projektu badawczego.

ip

fot. dr Fina Carpena-Mendez z chłopcem z grupy Nahua podczas badań w Meksyku/mat. organizatora